Yönetmek = Kolaylaştırmak
İyi bir yönetici ve liderin en büyük görevi takım arkadaşlarının hedeflerini gerçekleştirmesini kolaylaştırmak olmalıdır. Çünkü bu yöneticinin başarısı takım arkadaşlarının toplam başarısı kadar olacaktır.
“İnsanlara liderlik etmek istiyorsanız, onlarla birlikte yürüyün’’ – Lao Tzu
Yüksek performanslı takımlara sahip olmak, her yönetici için kritik değer taşıyor. Fakat iyi ekipler kurmak ve yönetmek, liderlik gerektiriyor. Vizyonu belirlemek, kendine güvenmek, hayale inandırmak, iyi bir ekip kurmak için çok önemli öğeler… Ekip üyeleri alanlarında yetkin, başarılı olabilir ama bunlar tek başına yeterli değil. Ekip içi uyumda çok önemlidir! Ekibinizle sorumluluğu paylaştığınız kadar, gücü de paylaşmaktan çekinilmemelidir. Bir işletmede iç müşterilere verilen hizmetin kalitesi, dış müşterilere verilen hizmetin kalitesini büyük ölçüde belirliyor. Örneğin patronun ekibe verdiği destek ve onlara duyduğu inanç ekibin motivasyonunu, dolayısı ile verimliliğini etkilemektedir. Ekip üyeleri aynı zamanda vefalı, özverili ve ketum olmalı. Ego, kıskançlık, açgözlülük, tembellik, kuyu kazma, dedikodu gibi negatif özellikleri de taşımamalı!
- Dinlemek ( Anlamak İçin Dinlemek)
“Dinlemeyi severim. İnsanları dikkatle dinleyerek çok şey öğrendim. Çoğu insan karşısındakini hiç dinlemez.” – Ernest Hemingway
Dinlemek yetmez, anlamak için dinlemek lazım. Yüksek performanslı ekipler korkmadan dinleyen, aşırı veya negatif tepki geliştirmeden diğerlerinin konuşmasına müsaade eden veya hangi konuya katılmadığını ifade eden insanlardan oluşur. Dinlemek, iyi giden her ilişkinin temelidir. Lider yöneticiler;
– Müşterilerinin ne istediğini, ne beklediğini ve ne gibi zorluklarla karşılaştığını dinlerler
– Ekip arkadaşlarını dinlerler ve yeni fikirlere açıktırlar
– Şirket hissedarlarını, yatırımcılarını ve rakiplerini dinlerler…
İlgili herkesi dinledikten sonra, ürünlerini satabilmek için ama daha önemlisi fikirlerini satabilmek için, onları bir hikayeyle özdeşleştirmesi gerekir. Anlatılan bir hikaye insanları büyüler ve harekete geçmeye teşvik eder. İyi bir hikaye ya da örnek ile özdeşleştirmek ise anlatılan şeyin daha iyi anlaşılmasını sağlar.
- Yol Haritası Çıkarın
Lider yönetici, ‘nereye gittiğini biliyorsan yol seni oraya götürür’ sözünü göz önünde bulundurur. Yolu belli olmayan bir yolculuğun takımı, ruhsuz ve kaybolmuş hissettireceğini bilir. Nereye doğru gidileceği hakkında takımları sürekli bilgilendirmek ve oraya nasıl ulaşılmasını aktarmak; Liderlerin operasyonel koşullarda ve hatta amaçlardaki değişimleri kabul etmesi ve adapte olması demektir. Liderler arkasına yaslanıp izlemez, bunun yerine vizyonu ve insanlar kaybolmadan ekip ruhunu yaratmak ve canlı tutmak zorundadır. - Kendinize Güvenin ve Güvenilir Olun
Bir şekilde günlük mücadelelerin üzerinde ve üstünde, liderler takımlarında projeye güven duyulmasının farkına varılmasını sağlar. Etkili liderler ekibin projeye olan güvenini sağlamak için destekten kaçınmadan ve gerçek konuları ve problemleri, hatta zor ve yüzleşilemeyecek olanları süzgeçten geçirerek diyaloglarını hazırlar. Bu yüzden her zaman organizasyonda ‘ne oldu’ ve ‘nedeni nedir’ sorularını işaret eder. Akıl hocası olmaya çalışmazlar çünkü bunun işe yaramadığını görürler. Genellikle doğrudan hedefe ateş edenlerdendir – sıkı oynayan, adil dövüşen ve asla pes etmeyen. Günün sonunda, ne olursa olsun liderin tek başına ayakta kalacağını takım üyeleri bilir. Bu da ekiptekilere güven verir ve onlarda ayakta duracağını hisseder. Ayrıca gerçekten kötü şeyler olduğunda ekipler, liderlerinin onları yarı yolda bırakmayacağını veya suçlamayı onlara yönlendirmeyeceğini bilirler.
- 4. Samimi Olun, Kendiniz Olun
“Kendim olmanın beni bu kadar zengin edeceğini bilseydim, buna daha erken başlardım.’’ -Oprah Winfrey
İyi bir lider, ne diyorsa odur ve kıyaslamanın ötesinde bir bütünlüğe sahiptir. Hakiki bir liderin özelliklerinden olan açıklık ve tevazu, insanları harekete geçirici ve pozitif bir enerji yaratır. Müşteriler, çalışanlar ve hatta medya bile kendi gibi olan bir insanın başarıya ulaşmasını ister. İyi liderler, kendi içindekileri nasıl ve ne zaman ifade etmesi gerektiğine dair güçlü hislere sahiptir. Hatta etrafındakilerin saygısını kazanmak için kendi zayıflıklarını doğru zamanda açığa çıkartır. Kendileri hakkında mükemmel imaj yaratmak konusunda takıntıları yoktur. Etkili liderler kendi hatalarına gülerek iyi sonuçlar elde ettiklerini bilir.
- Takım Oyunu
“Yetenek maçı kazandırır ama zeka ve takım oyunu şampiyonluğu.” – Michael Jordan
Lider yönetici, çalıştığı kurum büyük ya da küçük olsun, çalışanlarla sürekli iletişim halinde olur. Diğerlerinin başarı kazanmasını, öne çıkmasını ve inovatif fikirleri teşvik etmek sevilen bir liderin yaptığı işlerdir. Takımının iyi yönde ilerlemesi için bir lider, zor konuları konuşmaktan korkmaz. Problemlerin üstünü örtmekle onlardan kurtulamayacağını bilerek zor diyalogların nasıl yönetileceğinin yollarını bulur. Yüksek performanslı takımların liderleri güven inşa etme ve sağlamanın yollarını bulur. Özellikle takımların sorumluluklarını yerine getirmesi ve amaçların netliği için görüşlerinin alınması konularında. Ayrıca körü körüne bağlılıkla profesyonelliği birbirinden ayırmayı da bilir. Yüksek performanslı takımlarda iletişim konusunda herkes birbirini eşit görür. Bu anlamda liderler, insanların ifade etme ihtiyacını karşılamak için onları cesaretlendirir.
- Ekipte Birlik ve Disiplin
Performans gösteremeyen personel ile yüzleşin. Bu yüksek performanslı ekibin en önemli karakteristiklerinden biridir. O da, liderlerin ekibi aşağı çeken oyuncuları tolere etmemesi. Deneyimli liderler ekipte birlik ve disiplin sağlanması için dışarıdan ‘tutkulu şampiyonlar’ adı verilen insanları takıma sıkça müdahil eder. Lider, birbiriyle yakın iş ilişkisi kurması anlayışını geliştiren ve ekibin amaçlarına konsantre ve bağlı birkaç tutkulu şampiyonu etrafında toplayabilir. Onlar işlerin tamamlanması konusunda yetkinlerdir. Ve yardımcı olmakta başarısız olanları veya yardımcı olmak istemeyenleri ekipten çıkarmaktan korkmaz.
- Sorumluluk
“Hayatın %10’u başımıza gelenler, %90’ı ise onlara nasıl tepki verdiğimizdir.” Charles Swindoll
İyi bir lider, müşterilerine, personellere ve yatırımcılara karşı sorumluluk sahibidir. Şirketteki tüm çalışanlar, şirketi daha iyi ya da daha kötüye götürecek bir iş yapabilir. Önemli olan, kazanan bir lider olarak bunun farkında olmak ve sorumluluk kültürünü şirkete içselleştirmeyi başarmaktır. Gelen bir e-mail, sesli mesaj, bir not ya da tweet’e güzel bir şekilde cevap vermek onu gönderen müşteriniz ya da iş arkadaşınıza önem verdiğinizi gösterir ve organizasyonun tümü üzerinde pozitif bir etki yaratır.
- Uyumluluk
“Sizin için değişim bittiğinde, siz de bitmişsiniz demektir.” – Ben Frankli
Pazar, hiç bir zaman şimdiki kadar hızlı değişmeye açık olmamıştı. Bir lider, koşullardaki ve zorluklardaki değişiklikleri yönetmede esnek ve değişikliklere karşı harekete geçmede atak olmalıdır. İnatçılık, artık modern bir liderde istenen özellikler arasında yer almıyor. Onun yerine, ‘alçak gönüllülük ve istekli olmak’ bir lider için gerekli özellikler.
- Tutku
“Bir işi iyi yapabilmenin tek yolu yaptığınız işi sevmektir.” – Steve Jobs
Yaptığı işi seven biri, tüm gün boyunca çalışmış sayılmaz. Çünkü bu durum onun için bir zorunluluk yaratmaz, keyif verir. Bir şirkete tutku ve istek katabilen lider yöneticiler diğerlerine göre önemli derecede avantajlıdır. Çünkü tutku bulaşıcıdır ve diğer çalışanlara ve müşterilere de geçer. Tutku, iş verimini artıran etkenlerin başında gelir.
- İnsanları Şaşırtabilmek
“Gerçek bir lider her zaman elinde kimsenin önceden bilmediği bir sürpriz tutar, böylece halkının nefesini kesebilir, onu heyecanlı tutabilir.” -Charles de Gaulle
Çoğu insan günlük hayatta sürprizlerle karşılaşmayı sever. Sevilen bir lider, etrafındakileri olumlu yönde şaşırtabilendir. Ekstra para harcamadan sürpriz yapabilmenin birçok yolu vardır. Bir gülümseme bile bu ihtiyacı karşılayabilir. Bu gibi yapılan küçük sürprizler ve insanları şaşırtan hareketler önemli fırsatların kapısını açabilir, hiç umulmayan bir anda işleri kolaylaştırabilir.
- Kaynak Yaratma
Var olmayan kaynakları, ortaya çıkaranlar lider, olan kaynakları etkin şekilde idare edenler ise iyi yöneticilerdir.
- Hatalarının Bilincinde Olmak ve Hatalarını Tekrar Etmemek
Hatalarını sahiplenmek ve bunların sorumluluğunu üstlenmek gerçek liderin en temel özelliğidir. Gerçek liderler toplum nezdinde tolerans gören kişilerdir ve liderlere saygı duyulması ve de topluluk nezdinde benimsenmeleri ancak onların hatalarını kabul etmesi, bu hataları telafi etmesi ve tekrar etmemesi ile mümkün olabilir.
- Kendine Yapılan İyiliği Unutmamak, Vefalı Olmak
“Durmak ve hayatımızda fark yaratan insanlara teşekkür etmek için zaman ayırmalıyız.” – John F. Kennedy
İyi bir lider, başarıya ulaşmasına yardımcı olan, katkıda bulunan kişilere teşekkür etmeyi bilendir. Bir patrona, önünü açan kişiye, danışmana, müşteriye, çalışma arkadaşına ya da diğer paydaşlara teşekkür etmeyi bilmek; Bir lideri mütevazi, takdir edilen biri yapar ve çevresine olumlu etki bırakır. Ayrıca kişiyi de daha iyi hissettirir.
- Olumlu Lider-Olumsuz Lider
- Olumlu Liderin Olduğu Yerde
+Çalışanlar, işle veya kişisel hayatla ilgili herhangi bir konuda konuşurken kendilerini rahat hisseder
+ Yeni fikirler edinmek ve mevcut duruma meydan okumak için güvenli bir ortam vardır
+ Bolluk zihniyeti, iş yerlerinde kazan-kazan atmosferi yaratır.
+ Performansa bakılmaksızın ilişkiler geliştirilir.
- Olumsuz Liderin Olduğu Yerde
+ Kendini ifade etme ve çalışan katılımı konusunda caydırıcı bir tutum mevcuttur.
+ Yöneticiler yenilik kültürüne karşı bir tutum içerisinde çalışır.
+Terfiler ve ödüller ancak kıtlık zihniyetinin büyüteçleriyle görülebilir.
+Çalışanlar bireysel değerleri takdir edilmeksizin, performanslarına göre değerlendirilir.
Yukarıdakilerin dışında iyi bir lider olabilmek için altın kural: ‘’Size nasıl davranılmasını istiyorsanız diğer insanlara da öyle davranın.’’ İyi bir yönetici ile daha iyi bir yönetici arasındaki en belirgin fark ‘tutku’dur. Tutku, bir yöneticinin, yetkinlerinden öteye geçerek, başkalarına ilham veren, dinamik bir lider olmasını sağlayan içsel güçtür. İşine tutku, bir insanın işine adanmasını sağlar, içsel değerlerini ortaya çıkarır, güçlerini canlandırır, belki varlığını bilmediği kaynaklarını, yeteneklerini, enerjisini harekete geçirir. Tutku, bir insanı ve onun çevresindekileri yukarılara taşıyan gücün ateşleyicisidir. Bu şüphesiz bilgi, beceri ve deneyimin önemini azaltmaz. Her yönetici, temel bilgilere sahip olmak, yeteneklerini ortaya koyma durumundadır. Bunlar olmadan zaten iş hayatında kalması söz konusu olamaz. Fakat bilgi, beceri, deneyim, bir yöneticinin diğer yöneticiler kadar iyi olmasını sağlar. Oysa, günümüzün global rekabet ortamında “iyi” olmak yeterli değildir. Daha iyi yönetici olmanın mayası olan “tutku” geliştirilebilir bir duygudur. Tutku, düşünceyle beyinde başlar. Sözlerle, davranışlara, alışkanlıklara, sonra da kişiliğe yansır. İsteyen her yönetici belirli bir süreç içinde bu duyguyu geliştirebilir
İYİ BİR LİDER, SIRADAN İNSANLARI SIRADIŞI İŞLER YAPAR HALE GETİRİR…
Engin Yıldırım
