Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un talimatıyla Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü ‘Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik’ için çalışmalara başladı.
Henüz taslak aşamasında olan yönetmeliğin 6 ay içinde yayımlanması beklenirken, uyum süreci nedeniyle yönetmeliğin yayımlanmasından 1 yıl sonra yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Taslağa göre, yapı ruhsatına tabi bina ve bina türü yapılar ile istinat duvarları yıkım ruhsatına tabi olacak. Ancak afet riski altındaki acil yıkılması gereken yapılar yönetmelik kapsamında yer almayacak.
Plana uygun yıkım yapılacak
Taslağa göre, yönetmelik kapsamında olan yapılar için öncelikle bir yıkım planı belirlenecek ve yıkım ruhsatı alınacak. Mal sahiplerince, bir yıkım müteahhidi ve yıkım işinin fenni mesuliyetini üstlenecek bir inşaat mühendisi ile anlaşılması yeterli olacak. Binaların yıkılmasında ana sorumlu yıkım müteahhidi olacak. Yıkım planını hazırlayacak inşaat mühendisi müellif, atık yönetim planını ve atık sonuç raporunu hazırlayacak çevre yönetimi hizmeti yeterlik belgesini haiz kişi, şantiye şefi, yıkım müteahhidi tarafından tedarik edilecek.
Ruhsatı alan 3 ay içinde yıkacak
Yönetmelikte yıkım planı kapsamı dışında kalan bazı yapılar da belirlendi. Buna göre, bodrum katı dışında en çok bir katlı olup, bina yüksekliği 6 metreyi aşmayan ve yapı inşaat alanı toplam 250 metrekareyi geçmeyen müstakil yapıların tam yıkımlarında, bir binada toplam alanı 250 metrekareyi ve kat inşaat alanının yüzde 10’unu aşmayan kısmi yıkımlarda yıkım planı düzenlenmeyecek ancak yıkım ruhsatı alınacak.
İdareler, yıkım planını inceleyecekler ve eksik ve yanlış bulunmuyorsa başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde yıkım ruhsatını düzenleyecekler. İdarece hata tespit edilmesi halinde, başvuru tarihinden itibaren 10 gün içinde noksan ve kusurlar yazı ile bildirilecek. Eksiklikler giderildikten sonra yapılacak başvurudan itibaren 5 gün içinde yıkım ruhsatı düzenlenecek.
Yönetmelikte yıkım süreci yıkım ruhsatı alındığı tarihten itibaren 3 ay içinde yıkıma başlanacak, 3 ay içinde yıkım tamamlanacak. Aksi takdirde yeniden yıkım ruhsatı alınacak. Yıkıma başlamadan 7 gün önce İdareye bildirim yapılacak. İdare, komşu parsellerdeki yapılara 3 gün önceden bildirimde bulunacak. Her türlü çevre koruma tedbirleri yıkım müteahhidi tarafından alınacak. Kontrollü patlatmalı yıkımlarda İdarece kolluk ve acil yardım ekiplerinin mahalde bulunması sağlanacak. Yıkım tamamlandığında İdare tarafından yanan ve yıkılan yapılar formu düzenlenecek.
Yıkım müteahhidi atıktan sorumlu olacak
Yönetmelik, yıkım müteahhitlerinde sadece mesleki ve teknik yeterlikler aranacak, ekonomik/mali yeterlik aranmayacak. Teknik yeterlik olarak makine, teçhizat ve ekipman durumu ile personel durumu değerlendirilecek. Mesleki yeterlik olarak son beş yıl içerisinde yapmış olduğu yıkım işlerinin toplamı esas alınacak. Yıkım müteahhitleri de inşaat müteahhitleri gibi ‘Y1, Y2 ve Y3’ olmak üzere sınıflandırılacak. Üstlenebilecekleri işler bina yüksekliği ve alanı ile sınırlandırılacak. Yönetmelikte yıkım müteahhidine, yıkım faaliyetleri sırasında ve sonucunda ortaya çıkacak her türlü atığın kaynağında ayrılması, yeniden kullanımı, geri kazanımı, çevre lisanslı geri kazanım ve/veya bertaraf tesislerine gönderilerek yönetimi sorumluluğunu yüklüyor.
Önüne gelen yıkım yapamayacak
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedad Gürgen, hazırlık aşamasında olan yeni yönetmelikle birlikte, yıkım sektörüne çeki düzen verileceğini söyledi. Gürgen, “Son zamanlarda medyaya da yansıyan, bina yıkımı sırasında yandaki binanın zedelenmesi olaylarının üzerine bakanlığımız bu çalışmayı başlattı. Çalışmayla birlikte sektör zapturapt altına alınacak. Önüne gelen yıkım yapamayacak” dedi.