Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral’ın Türkiye‘de ve Yunanistan‘da eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği araştırma, iki toplumun birbirleri hakkındaki görüşlerini ortaya koydu. Araştırmaya katılan Türklerin ve Yunanlıların yanıtlarında dostluk ve barış çağrısı öne çıktı. İki toplumun kriz olarak gördükleri konular da aynı. Buna göre kıta sahanlığı ve Kıbrıs Ege’nin iki tarafında da büyük ölçüde sorun olarak görülüyor.
31 SORU YÖNELTİLDİ
Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral’ın gerçekleştirmiş olduğu “Türk ve Yunan Halklarının Bakış Açılarıyla Türkiye-Yunanistan İlişkilerinin Analizi” başlıklı çalışma, ilk defa iki toplumu aynı araştırmada buluşturdu. Türkiye’de ve Yunanistan’da eş zamanlı olarak gerçekleştirilen araştırmada, Türklere ve Yunanlılara iki ülke arasında tarihten gelen konulara, gündemdeki sorunlara ve Türk-Yunan ilişkilerine yönelik 31 farklı soru yöneltildi. Her iki ülkenin de farklı coğrafyalarında yaşamakta olan 495 Türk ve 324 Yunanlının katıldığı araştırmada, iki toplumun hangi konularda hemfikir hangi konularda ise fikir ayrılığı içinde olduklarına dair çok çarpıcı bulgulara ulaşıldı.
Söz konusu araştırmayı, tarihsel süreçte, pek çok ortak yaşanmışlığı bulunan iki komşu ülkenin halklarının Türk-Yunan ilişkilerine bakış açılarını bilimsel bir yaklaşımla ve objektif bir perspektifle ortaya koymak için gerçekleştirdiğini belirten Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral, ulaştığı bulguların her iki topluma da bu bağlamda farklı bir vizyon sunacağına inandığını ifade etti.
Soruları kurgularken özellikle yanıtlar arasında bir korelasyon kurabilmeyi amaçladığını belirten Oral, çok ilginç eşleşmeler ve farklılaşmalar ortaya çıktığının altını çizdi.
İKİ TARAFTA DA ORTAK ÖZELLİĞİ OLAN KATILIMCILAR TERCİH EDİLDİ
Araştırmanın haziran ayında başladığını ve iki ay sürdüğünü belirten Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral “Araştırma soruları Yunancaya çevrildi. Türkler Türkçe hazırlanan formu, Yunanlılar Yunanca hazırlanan formu doldurdular. Araştırmaya katılanlardan kendilerine yöneltilen önermeler hakkında ‘Kesinlikle katılıyorum’, ‘Katılıyorum’, ‘Kararsızım’, ‘Katılmıyorum’ ve ‘Kesinlikle katılmıyorum’ yanıtlarından birini seçerek öznel görüşlerini belirtmeleri istendi. Toplumun genel görüşünü elde edebilme adına, araştırma her iki ülkede de, farklı coğrafi bölgelerde yaşayan, farklı sosyal gruplara mensup kitleler üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmaya katılan Türklerin yüzde 70’i daha önce Yunanistan’da bulunduğunu belirtirken, Türkiye’yi ziyaret etmiş Yunanlı katılımcıların oranı ise yüzde 61 olarak belirlendi. Araştırmada komşu ülkeden yakın görüştüğü bir dostunun olup olmadığı sorusuna Türklerin yüzde 31’i ‘Evet’ yanıtını verirken bu oran Yunanistan’da yüzde 47 oldu” dedi.
YUNANLILARDA SAVAŞ KORKUSU HAKİM
Yaptığı araştırmanın bazı ilginç bulgularını paylaşan Dr. Uğur Oral, “İki ülke arasında zaman zaman bir hayli gerilen iplerin bir savaşa sebebiyet verebileceğini düşünüp düşünmedikleri sorulduğunda, verilen yanıtlar ışığında, Yunan toplumunda savaş kaygısının çok daha yüksek düzeyde olduğu göze çarpıyor. Türkler ise bir savaş çıkmasına çok düşük bir ihtimal veriyor. İki ülkenin arasında savaş çıkması ihtimalinden endişe edip edilmediği sorulduğunda ‘Kesinlikle katılıyorum’ yanıtı Türklerde yüzde 3 iken Yunanlılarda yüzde 19. ‘Katılıyorum’ diyenler ise Türkiye’de yüzde 13, Yunanistan’da yüzde 45; yani Yunanlıların savaş ihtimaline yönelik endişesi Türklerin bu husustaki kaygılarından 4 misli daha yüksek. Araştırmaya katılan Türklerin yüzde 18’i savaşa kesinlikle ihtimal vermediğini belirtirken Yunanlılarda bu oran yüzde 4. ‘Katılmıyorum’ yanıtı ise Türk katılımcılarda çok üst düzeyde, yüzde 58; aynı oran Yunanlılarda yüzde 17. Kararsız oranları ise Türkiye’de yüzde 8 iken Yunanistan’da yüzde 15” diye konuştu.
HALKLAR ARASINDA SORUN YOK
Araştırma sonuçları ışığında iki ülke halkının görüşlerinin bazı konularda şaşırtıcı oranda benzeştiğinin, bazı hususlarda ise çarpıcı oranda ayrıştığının altını çizen Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral sözlerini şöyle sürdürdü:
“Örneğin; birçok platformda dillendirilen ‘Toplumlar arasında sorun yoktur, sorunları üreten siyaset kurumudur’ yaklaşımı her iki ülke halkından da çok büyük oranda kabul görmekte. Bu önermeye Yunanlıların yüzde 44’ü Türklerin ise yüzde 42’si ‘Kesinlikle katılıyorum’, Yunanlıların yüzde 38’i ‘Katılıyorum’, Türklerin ise yüzde 39’ü katılıyorum yanıtını verdi. Kesinlikle katılmadığını ifade edenlerin oranı her iki ülkede de yüzde 2′ olurken, ‘Katılmıyorum’ diyen Yunanlıların oranı yüzde 5, Türklerin ise yüzde 7. Kararsız olduğunu beyan eden Yunanlılar araştırmaya katılanların yüzde 11’ini oluştururken, bu oran Türklerde yüzde 10; yani bu sonuçlar ışığında, her iki toplumun da, çok belirgin bir şekilde, halkların arasında sorun olmadığını düşündüğünü söyleyebiliriz.”
TÜRKLERİN YÜZDE 26’SI TÜRKİYE VE YUNANİSTAN’IN İKİ DOST ÜLKE OLDUĞUNA İNANMIYOR
Araştırmada iki ülkenin halkına, bugün itibarıyla, Türkiye ile Yunanistan’ın ‘İki dost ülke’ kabul edilip edilemeyeceğinin sorulduğunu belirten Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Oral, “Bu önergeye Türklerin yüzde 12’si kesinlikle katıldığını belirtirken, Yunanlılar arasında bu oran sadece yüzde 2. ‘Katılıyorum’ yanıtı Türklerde yüzde 33 iken, Yunanlılarda yüzde 16. Bu önermeye kesinlikle katılmayanların oranı Türklerde yüzde 2 Yunanlılarda yüzde 15. ‘Katılmıyorum” yanıtını veren Türklerin oranı yüzde 24 iken, bu oran Yunanlılarda yüzde 44. Kararsızların oranı ise Türkiye’de yüzde 29, Yunanistan’da yüzde 23; yani Türklerin yüzde 26’sı Türkiye ve Yunanistan’ın iki dost ülke olduğuna inanmazken, bu oran Yunanistan’da yarıdan fazla, yüzde 59. Bu sonuç ışığında, Türklerin Yunan toplumunu dost olarak algılama eğiliminin Yunan toplumunun Türkleri dost olarak algılama oranının çok daha üzerinde olduğu dikkat çekiyor. Yarınlarda barışa yönelik umutlar yüksek peki, yarınlarda Türkiye ve Yunanistan iki dost ülke olabilir mi? Bu soruya gerek Türklerin gerekse Yunanlıların verdiği yanıtlardaki artı yöndeki artış önemli bir bulgu. Bugün itibarıyla iki ülkenin dost olduğuna inanan Türklerin oranı yüzde 45 iken yarınlarda iki ülkenin çok daha iyi dost olacağına inanan Türklerin oranı yüzde 51. Aynı şekilde bugün iki ülkenin dost olduğunu düşünen Yunanlıların oranı yüzde 18 iken yarınlardan umutlu olan Yunanlıların oranı büyük artış göstererek yüzde 43’e ulaşıyor. Bu veriler iki ülke arasındaki dostluk algısının yarınları adına umut verici” diye devam etti.
“İKİ ÜLKE ARASINDA COĞRAFİ YAKINLIKTAN ÖTÜRÜ TURİZM FAALİYETLERİ ÇOK YOĞUN YAŞANMAKTA”
Dr. Uğur Oral, araştırmada iki toplumun birbirlerine güvenmediği bulgusunun da net bir biçimde ortaya çıktığının altını çizdi. Oral, “Türkiye veya Yunanistan bir başka ülkeyle sorun yaşadığında, iki komşu ülke müttefik olabilir mi? Türklerin yüzde 74’ü böyle bir duruma ihtimal vermiyor. Aynı şekilde, Yunan Halkının da yüzde 70’i Türkiye ile Yunanistan’ın müttefik iki ülke olabileceğine inanmıyor. İki toplumun üzerinde buluştuğu hususlardan bir tanesi de her iki ülkede de Türk-Yunan ilişkilerinin düzelmesini istemeyen fanatik bir grubun mevcudiyeti. Araştırma sonuçlarına göre Yunan toplumunun yüzde 76’sı, Türklerin ise yüzde 67’si ülkelerinde böyle bir kesimin mevcudiyetini kabulleniyor. İki komşu ülke arasında, coğrafi yakınlıktan ötürü, turizm faaliyetleri çok yoğun yaşanmakta” şeklinde konuştu.
ADALAR, KITA SAHANLIĞI SORUNU VE KIBRIS
Araştırmaya katılan Türklere ve Yunanlılara iki ülke arasında öne çıkan sorunlar hakkındaki düşünceleri de soruldu. İki toplumun da bu konuda ortak düşünce içinde olduğunu belirten Dr. Uğur Oral, “Adalar ve kıta sahanlığı sorununun iki ülke arasında önemli bir kriz kaynağı olduğunu belirten Türklerin oranı yüzde 96 iken Yunanlılar arasında aynı görüşü savunanların oranı yüzde 92. Kıbrıs sorununun bir diğer önemli kriz kaynağı olduğunu belirten Türklerin oranı yüzde 91 iken bu oran Yunanlılarda yüzde 90. Bu yüksek yüzdeler, Türk Yunan ilişkilerinin gelişmesi bağlamında bu iki sorunun ivedilikle çözüm beklediğini gösteriyor” şeklinde aktardı.