Osmanlı’nın son döneminde 1825 yılında yaptırılan, barok tarzı mimari eserlerden 2. Mahmut Han Çeşmesi, Fatih Yedikule Mahallesi’nde Fevziye Küçük Efendi Camii’nin dış duvarında yer alıyor.
Caminin bahçesinde el yıkamak için yaptırılan lavabonun atık suyunun gideri çeşmeye bağlandı. Cami görevlisi tarafından yaptırıldığı iddia edilen lavabonun atık su hortumu, çeşmenin musluk oyuklarından çıkarıldı.
‘Osmanlı’nın son dönemini ortaya çıkartan şahide çeşmelerden biri’
Herhangi bir kurumdan izin alınmadan tarihi çeşmenin aslına aykırı yapılan işleme tepki gösteren tarihçi Zafer Bilgi, durumun derhal düzeltilmesi gerektiğini söyledi. Bilgi, “Bu çeşme, 2. Mahmut döneminde 1800’lü yılların başlarında, Osmanlı’daki zenginliğin yavaş yavaş azaldığı, halkın hayırlarıyla 2. Mahmut’un ön ayak olduğu önemli çeşmelerden biridir.
Zaten barok üslubuyla yani son dönemdeki böyle sanatsal estetik figürlerle işlenmiş bir çeşme. Ön kısmında nadide figürleri ve 2. Mahmut’un tuğralarını görebiliyoruz. Yani aslında Osmanlı’nın son dönemini ortaya çıkartan şahide çeşmelerden biri, şahit çeşmelerden. Bundan 200 yıl önce yapılmış, muhteşem bir yadıcemil. Çeşmenin şimdiki hali içler acısı. Biz tarihimizi bilmemekle beraber sahip de çıkamıyoruz.
Tabi önce bilmek gerekiyor. Burada aslında cam fanus içinde korumamız gereken hazinelerden. Çeşme içler acısı bir hale gelmiş. Bazı lavaboların giderleri, buraya bağlanmış ve o çeşme kısımlarından dışarıya verilerek harap hale getirilmiş.
Buranın bir an önce aslına uygun halde onarılması ve gerekirse suyun yeniden buraya kazandırılıp çeşmenin asli vazifesine dönüştürülmesi gerekiyor. Ve hepsinden öte bu çeşmenin yanına tarihi ile ilgili hazırlanmış bir levha konularak yad edilmesi gerekiyor” dedi.
Çeşmenin önünden sık sık geçtiğini ve böyle eserlerin değer görmediğinden rahatsız olduğunu dile getiren Faruk Fidan, “Bu çeşmenin yapılması lazım. Ben Odabaşı’nda oturuyorum, orada da 2-3 tane böyle çeşme vardı, onlar yaptırıldı.
Bunun da yapılması lazım. Böyle tarihi eserleri korumamız lazım. Bunu koruyamadığımız zaman bir anlamı kalmaz. Bu nedir, harabeye dönmüş? Burayı temizleyip, musluk taksalar, geçerken insanlar su içse kötü mü olur? Eskiden vardı. Şimdi de bazı çeşmeler onarıldı. İnsanlar oturuyor ellerini yıkıyor, su içiyor” ifadelerini kullandı.
Müftülük: Hata varsa düzeltilir
Fatih İlçe Müftülüğü yetkilileri ise konuyla ilgili bilgilerinin olmadığını, cami personelinin kendi inisiyatifini kullandığını, eğer yanlış bir şey yapıldıysa düzelteceklerini belirtti.
DHA muhabirinin bilgi almak için aramasının ardından harekete geçen Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün duruma müdahale ederek, çeşmedeki gider hortumunu söktüğü öğrenildi.