KPMG tarafından hazırlanan rapora göre, 2024 yılı ilk çeyreğinde konut satışları 279 bin adette kaldı ve 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 1,3 geriledi. Bu düşüş, konut fiyatlarındaki ani artış, konut kredisi faiz oranlarındaki yükselme, krediye erişim zorluğu ve ipotekli konut satışlarındaki azalış gibi faktörlere bağlanıyor.
EN ÇOK KONUT SATIŞI YAPILAN İL İSTANBUL OLDU
İstanbul, 48 bin konut satışı ile Türkiye genelinde en çok konut satışı yapılan şehir oldu. Türkiye’de Mart 2024 itibarıyla konut fiyat endeksi (KFE) 1.230,5 seviyesinde seyrederken, bu değer 2023 yılının aynı ayına göre yüzde 52 artış gösterdi. Ancak, reel bazda yüzde 9,8’lik bir azalma kaydedildi. İstanbul, Ankara ve İzmir’deki endeks değerleri nominal olarak bir önceki yılın aynı ayına göre sırasıyla yüzde 40,4, yüzde 63,9 ve yüzde 49,5 oranlarında arttı.
FİNANSMAN SORUNLARI GİRİŞİMLERİ SINIRLAYAN EN BÜYÜK FAKTÖR
KPMG Türkiye’nin “İnşaat ve Gayrimenkul Sektörel Bakış Raporu”, 2024 yılı 1. çeyrek verilerine dayanarak inşaat sektöründeki temel kısıtlayıcı unsurları da ortaya koyuyor. Rapora göre, inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin yüzde 59,4’ü herhangi bir kısıtlayıcı faktör olmadığını belirtirken, finansman sorunları yüzde 30,2 ile girişimleri sınırlayan en büyük faktör olarak öne çıktı. Talep yetersizliği ise yüzde 15,8 ile ikinci sırada yer aldı.
KPMG Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü Lideri Savaş Görkem Yapan, “Sektörde gözlemlenen nominal ve reel büyüme oranları, sektörün dinamik ve yenilikçi bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Ancak, finansman sorunları ve artan maliyetler inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların önündeki en büyük engeller olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN GYSH’DEKİ PAYI ARTIYOR
Rapora göre, 2023 yılında 1,5 milyar TL olan inşaat sektörü değeri, 2024’te 2,4 milyar TL, 2025’te 3,2 milyar TL ve 2030’da 7,4 milyar TL’ye ulaşması bekleniyor. İnşaatın GSYH’deki payının ise 2023 yılında yüzde 5,4 iken, 2024, 2025 ve 2030 yıllarında sırasıyla yüzde 6,8, yüzde 7 ve yüzde 7,1 olması öngörülüyor. Altyapı sektörü de benzer bir büyüme trendi izliyor; 2023 yılında 567 milyon TL olan altyapı sektörü değeri, 2024’te 930 milyon TL, 2025’te 1,2 milyar TL ve 2030’da 2,6 milyar TL’ye ulaşması tahmin ediliyor.
OTEL DOLULUK ORANLARINDA AZALMA
Rapora göre, 2024 yılı 1. çeyrekte Türkiye genelinde otel doluluk oranı, geçmiş yılların aynı dönemleri ile paralel bir seyir izlerken, bir önceki çeyreğe oranla azalarak ortalama yüzde 32 olarak kaydedildi. İstanbul’da doluluk oranı yüzde 45, Antalya’da ise yüzde 33 seviyelerinde gerçekleşti. 2024 yılı 1. çeyrekte toplam turizm geliri yaklaşık 9 milyar dolar ve kişi başı ortalama harcama 975 dolar oldu.