Güney Asya ülkesi Hindistan, koronavirüs salgınında son derece zor zamanlardan geçiyor. Günlük vaka sayılarının yüzbinlerle ifade edildiği Hindistan‘da insanlar, oksijen kıtlığı nedeniyle ellerindeki boş tüpler ile oksijen kuyruklarında bekliyorlar. Hal böyle olunca da oksijen, karaborsaya düştü ve “Evde oksijen nasıl yapılır?” aramasını trend haline getirdi.
Oksijenin bir anda inanılmaz bir önem kazanması, YouTube Hindistan’ın bir anda “evde oksijen yapımı” videolarıyla dolmasına neden oldu. Liselerde öğretilen elektroliz yöntemiyle kendi oksijenlerini üretmeyi deneyen gençler, yayınlamış oldukları videolar ile fayda sağlamaya çalışıyorlar. Ancak YouTube, söz konusu videoları platformdan kaldırıyor.
“Evde oksijen yapımı” videoları Hindistan’da trendlere girdi
Şu an için YouTube tarafından videoların neden kaldırıldığı ile ilgili bir açıklamada bulunulmadı. Konuyla ilgili konuşan bir uzman, elektrolizdeki riskin nispeten düşük olduğunu söyledi. 20 yaşındaki mühendislik öğrencisi Rahul Soni konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bir sabah gazetede oksijen kıtlığından ölenleri okuyordum ve 10. sınıf ders kitabımdan elektrolizle ilgili bir bölümü hatırladım” diyerek evde oksijen yapımı videosu fikrinin nasıl aklına geldiğini açıklıyor.
YouTube tarafından kaldırılmadan önce videosunun 800 binden fazla izlendiğini ve bazı izleyicilerin tarifi evde deneyip başarıya ulaştıktan sonra kendisine ulaştığını ifade eden Roni, “Hastanede yer bulamayan kişilerden mesajlar aldım. Solunum güçlüğü çeken hastalara yardımcı olduğunu söylediler. Herhangi bir yasal soruna neden olmak istememiştim” şeklinde konuştu.
YouTube, evde oksijen yapımını “tehlikeli” buluyor
YouTube’daki “evde oksijen yapımı” videolarını büyük bir çoğunluğu Hint lise öğrencilerine ait olsa da aslında Hindistan’ın prestijli eğitim kurumu Hindistan Teknoloji Enstitüsü de benzer mantığa sahip bir oksijen kiti üretimi gerçekleştiriyor. Hatta söz konusu girişime öncülük eden Prof. Dr. Thalappil Pradeep, “oksijenle ilgili lojistik sorunları azaltmak için nalburlarda satılan malzemeleri kullanarak” kitler ürettiklerini belirtiyor.
Prof. Dr. Pradeep, kendi yükledikleri videonun da YouTube’dan kaldırıldığını belirtirken; bilimsel işlemlerin her zaman riskler barındırdığını kabul ediyor ancak bu işlemin en azından oksijen üretiminde nispeten düşük olduğunu söylüyor. Söz konusu elektroliz yönteminin teknik bilgi birikimine sahip kişiler tarafından uygulanması gerektiğini söyleyen Dr. Thalappil Pradeep bununla birlikte işlem için fen fakültesi mezunu olmanın gerekmediğini dile getiriyor ve şöyle diyor:
“Hindistan’da, üniversite diploması olmayan, yenilikçi ve bilimsel bir zihne sahip mekanikçiler ve elektrikçilerimiz var.”