BTÜ Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyübhan Avcı ile Gazi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Mollamahmutoğlu, 10 senelik gerçekleştirdiği çalışmasında depremlerde bina zeminlerde meydana gelen sıvılaşmanın önüne geçecek ürün geliştirdi.
Testleri tamamlanan enjeksiyon malzemesi kullanıma hazır.
Çeşitli kimyasalların bulunduğu maddede bor ve yerli mamul sodyum silikattan üretildi. Söz konusu ürün her türlü zemin üzerinde uygulanabilecek. Sıvı halde bulunan ürün enjekte edildiği donarak zemini güçlendirecek. Ürünün ne kadar sürede donacağı da çalışmalar sonrasında belirlenecek.
Ürün ayrıca madenlerde ve tünel açma çalışmalarında da kullanılarak olası çökmelerin önüne geçilecek. Ürün en küçük taneli silt adı verilen zeminlere bile enjekte olabiliyor.
Ekip tarafından yapılan araştırmada malzemenin, kazıkla gerçekleştirilen zemin iyileştirmelerine oranla yüzde 80, jet groutla (yüksek basınç altında çimento su karışımının zemine enjeksiyonu ile kolon meydana getirerek yapılan bir konsolidasyon tekniği) iyileştirmelere göre yüzde 50 daha ekonomik olduğu belirlendi.
Barajlar için de kullanılacak
Projeyi yürüten Doç. Dr. Eyübhan Avcı, geliştirilen ürünün ekonomi ve çevre dostu olduğunu söyledi. Arazi çalışmaları sonrasında bu maddenin zeminlerde uygulanacağını söyleyen Avcı şu açıklamalarda bulundu:
“Deprem anında sıvılaşma dediğimiz olayla karşılaşıyoruz. Bu sıvılaşma olayında çok sayıda can ve mal kaybı yaşanabiliyor. Sıvılaşabilir zeminlerde bu enjeksiyon malzemesini kullanarak laboratuvar ve arazi testlerini yaptık, oldukça etkili sonuçlar elde edebileceğimizi gördük. Bununla birlikte oluşabilecek can ve mal kayıplarını minimuma indirebileceğiz ve bunları önlemede yol katetmek istiyoruz. Jel halinde olan malzemeyi zeminde boşluklara enjekte ettiğimizde zemin içindeki yerlere malzeme yerleşiyor ve katılaşarak zeminin tamamen sert bir hale gelmesini sağlıyor. Zeminin dayanımı çok artıyor, geçirgenlik dediğimiz olayı çok artırıyor.”
Tünel açma işlemlerinde yurtdışından alınan ürünlerin maliyetinin yüksek olduğunu söyleyen Avcı, geliştirdikleri ürünün oldukça ekonomik olduğunu belirtti. Geliştirilen ürünün çok fazla alanda kullanılabileceğini söyleyen Avcı, Barajlarda geçirimsiz yüzeylerin oluşmasında, temel altı zeminlerin iyileştirilmesinde çok rahat bir şekilde kullanılabilecek” dedi.