Amortisman Nedir, diye soranlar olabilir. Malum emlak konusu sokakta sürekli duyulan bir kelime değil. Gelin şimdi bu konuyu kısaca açıklamaya çalışalım.
Yıllık olarak belirli bir oranda hesaplanan amortisman süresi, menkullerden gider olarak düşülür. Yapılan bu işleme emlakta amortisman denir.
Amortisman oranları nasıl belirlenir?
Amortisman hesaplaması, taşınmazlar ve tesisat gibi bazı kıymetler için yapılır. İşletme hesap defterine kayıt edilmeyen taşınmaz amortisman oranları, yıllık amortisman değeri bulunarak hesaplanır. Oran, işletme defterlerinin gider hanesine kaydedilir. Basit usulde yapılan amortisman ayırma işlemi, Vergi Kanunu’na göre hesaplanır ve uygulanır.
Amortisman oranı, Vergi Kanunu’na göre maksimum yüzde 20’dir. Bu oran aşılmadığı sürece, mükellefler amortisman oranının tespit edilmesinde serbesttirler. Amortisman ayırma işlemi; işletmede 12 aydan uzun süreli kullanılan, kullanıma bağlı olarak yıpranma, aşınma veya menkul değerden düşülerek değerlendirme yapıldığı an itibarıyla; envanterde kayıtlı ve kullanıma hazır olan ve yıllık belirtilen kıymet değerinin aşılması dahilinde yapılır.
Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen amortisman ayırma işlemleri, mükellefler tarafından anlaşıldığı şekilde yapılır. Hesaplanan amortisman bedeli işletmenin gelir-gider defterine kaydedilir. “Ödenen Ücret ve Diğer Giderler” bölümüne amortisman olarak işlenir.
Amortisman hesaplama nasıl yapılır?
Vergi Kanunu’na göre belirlenen ve Maliye Bakanlığı’na ödenen amortisman ücretleri; yatırımın değeri ve aylık kira gelirine bölünerek hesaplanır. Demirbaşlar için amortisman hesabı şu şekilde yapılır;
KDV hariç 10 bin TL değerinde satın alınan bir demirbaşın, kullanım süresi 5 yıl olarak kabul edilirse gider olarak gösterilecek amortisman hesabında;
- Demirbaşın kullanım ömrü 1’e bölünüp 2’yle çarpılır ve amortisman oranı bulunur.
- Demirbaş bedelinden hesaplanan oran, amortisman olarak ayrılır.
Amortisman oranı= 1/ Kullanım ömrü
1/5=0,2
Amortisman oranı x 2
0,2×2=0,4 yani %4
10,000 x %4: 4000 TL