Asbestin, özellikle geçmiş yıllarda yapı sektöründe çok fazla kullanılan bir malzeme olduğu bilgisini veren Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, çimento levhaları, çatı ve yer kaplamalarının yanı sıra ısı ve su yalıtımı gibi birçok noktada da asbest kullanıldığını söyledi. 2010 yılı sonunda asbest kullanımının yasaklandığını hatırlatan Ensari, “Asbest doğada bulunan ve Anadolu’da sık rastlanan bir mineral” ifadelerinde bulundu.
Deprem bölgesinde yıkılan binalarda asbestli parçaların ayıklanmasının artık çok zor olduğunu belirten Ensari, “Belirli büyüklükteki parçalar ayıklanabilir. Asbestten yapılmış levhaları ayırıp, bertaraf merkezlerine gönderebiliriz. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği ile iş birliği halindeyiz. Bölgede görev yapanları koruyacak maskeleri gönüllülerle temin ederek orada dağıtılmasını sağlayacağız.
Toza uygun maskeleri temin etmeye çalışıyoruz. Şu an bu konuya ilişkin altyapı oluşturmak için görüşmelerimiz devam ediyor. Oradaki kamu kurumları da kendi çalışanlarına maske dağıtmalı. Yıkımların vatandaşlarca izlenmesine izin verilmemeli” dedi. Enkaz sulamanın da maske takmak kadar önemli olduğuna dikkat çeken Ensari, sulama yapılarak tozların suyla nemlendirilmesinin asbestin havaya kalkmasını ve yayılmasını önleyebileceğini ekledi.
Molozlar serilerek depolanmalı
Enkazın döküm alanlarında da asbest tozlarının doğaya karışmamasına dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen ASUD Başkanı Ensari şöyle devam etti: “Hafriyat alanları, yer altı suları, tarım alanları ve yüzey sularından uzakta olmalı. Molozlar dağ gibi yığılmamalı, serme metoduyla tabaka tabaka yayılmalı. Üst tabaka, alt tabakayı hapseder.
İmkan varsa bu kalıntılarla geniş çukur bölgeleri dolduralım.” Bölgedeki binalar yıkılmış ya da ağır hasarlı olduğu için buralara girip asbest sökümü yapılmasına imkan olmadığını belirten Ensari, “Ancak devletimiz ‘Asbest söküm uzmanlarından destek istiyoruz’ derse ‘Asbestli malzemeleri ayıklayıp geçici depolama alanlarında depolayalım’ diyorsa biz göreve hazırız” dedi.
Belediyeler dikkat etmeli
Kentsel dönüşüm sürecinde de asbestli binalara dikkat edilmesi gerektiğini bildiren ve belediyelerin bu konuda hassas olması gerektiğini söyleyen Ensari, “Yıkımlarla ilgili geçen yıl bir yönetmelik düzenlemesi yapıldı. Buna göre, belediyeler yıkım ruhsatı vermeden önce asbest raporu alınmalı. Önce tehlikeli atıklar temizlenmeli” ifadelerinde bulundu.