Antalya Kent Konseyi, otel ve zincir marketler başta olmak üzere birçok alanda Antalya’ya hizmet verildiği halde vergilerin büyük şehirlerde ödenmesinin önüne geçmek ve yerel yönetimlerin kaynaklarının arttırılması amacıyla içinde ‘konaklama vergisi’ de olmak üzere iki ayrı vergi düzenlemesi taslağı hazırlayarak ilgili bakanlık ve kurumlara gönderdi.
Antalya Kent Konseyi tarafından yapılan açıklamada, zincir otel, market ve diğer işletmelerin vergilerini başka kentlerde ödemesi ile yerel yönetimlerin turizm sezonu boyunca nüfusunun birkaç katına hizmet etmesine karşın aldığı payın yetersiz kaldığı belirtildi.
Faaliyet Antalya’da vergi İstanbul’a gidiyor
Antalya Kent Konseyi Ekonomi Çalışma Grubu tarafından bu sorunları çözmek amacıyla Konaklama Vergisi ile merkezleri Antalya dışında bulunan zincir otel ve zincir marketlerin vergilerinin büyük şehirlere aktarılması konusunda “Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Büyükşehir Belediyelerine Aktarılacak Payın Yeniden Düzenlenmesi İçin Kanun Taslağı” ve “Konaklama Vergisinin Belediye Geliri Olarak Düzenlenmesi İçin Kanun Taslağı” hazırlandı.
Antalya Kent Konseyi’nin açıklamasında şu görüşlere yer verildi: “2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanunun 2’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında yer alan ‘büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı’ ibaresi büyükşehir belediyeleri arasında gelir adaletsizliğine yol açıyor. 5779 sayılı kanun uyarınca yapılan vergi gelirleri taksimatı İstanbul ve Ankara büyükşehir belediyelerinin diğer büyükşehir belediyeleri aleyhine daha fazla gelir elde etmesine yol açıyor. Çünkü Türkiye geneline yayılmış şirketlerin merkezlerinin bu illerde bulunması, bu illerde Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi tahsilatını artırıyor. Örneğin Antalya’da faaliyet gösteren bir zincir marketin yahut oteller zincirinin vergi ödemeleri İstanbul’da yapılıyor. Bu sebeple büyükşehir belediyelerine ayrılan genel bütçe vergi gelirleri payının hesaplanmasında adaleti sağlamak için kanunda yer alan büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı ölçütünün yürürlükten kaldırılması için düzenleniyor.”
Konaklama vergisi 1 Ocak 2023’te uygulanacak
Ekonomi Çalışma Grubu, 2004’te hazırlanan ancak yasalaşmayan İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanun Tasarısı’nda da değişiklik önerilirken Türk vergi sisteminde ilk kez resmi olarak bu düzenlemeyle gündeme gelen konaklama vergisinin belediye vergisi olarak düzenlendiğine dikkat çekildi. Dünyada otel vergisi, konaklama vergisi, geceleme vergisi, şehir vergisi, yatak vergisi, ziyaretçi vergisi gibi değişik adlarla anılan benzer vergilerin yerel yönetimlerin gelirleri arasında olduğu ifade edildi.
2020’de uygulamaya girmesi öngörülen konaklama vergisi COVID- 19 nedeniyle birkaç kez ertelendi. 1 Ocak 2023 tarihinde uygulamaya girecek 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34’üncü maddesinde düzenlenen konaklama vergisi otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler üzerinden yüzde 2 oranında alınacak.
Antalya Kent Konseyi, kanun düzenlemelerinin yapılması için hazırladığı konun taslaklarını Cumhurbaşkanlığına, Maliye ve Hazine Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile Antalya milletvekillerine gönderdi.
“Konaklama vergisi belediye geliri olmalı”
Antalya Kent Konseyi Ekonomi Çalışma Grubu’nun hazırladığı taslakta, ‘konaklama vergisi’nin merkezi idare geliri olarak düzenlendiği ancak bunun belediye geliri olarak düzenlenmesi gerektiği belirtildi. Taslakta, şöyle denildi: “Konaklayan yerli ve yabancı turistler sebebiyle belediyelerce sunulması gerekli hizmetler önemli ölçüde artıyor. Toplu ulaşım, yol ve kavşak yapımı-bakımı ve aydınlatması, su, kanalizasyon ve yağmur suyunun uzaklaştırılması, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, temizlik, itfaiye, acil yardım ve kurtarma, katı atık toplanması ve bertarafı, otopark gibi yerel hizmetlerden yararlananların sayısının ciddi düzeyde artması bazı belediyelerin finansal kaynaklarını zorluyor.” Buna karşın yerel hizmetleri sunan idarelerin gelirlerinin giderleri oranında artmadığı ifade edilen taslakta, şu görüşlere yer verildi: “Bu durum öz kaynakları yetersiz belediyeler için turizm mevsiminde hizmet sunumunu oldukça zor hale getiriyor. Özellikle turistlerin fazla ziyaret ettiği kentlerde belediyelerce sunulan hizmetlerin miktarı ve maliyetini önemli oranda artıyor. 2021’de ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 30’u kadar yabancı turist geldi. Yerli turist ziyaretleri de belediyeler için bir maliyet kaynağı. 2021’de 52,8 milyon yerli turist toplamda 458,9 milyon gece konakladı. Yerli turistin ortalama geceleme sayısı 8,7 gece oldu. Verilere göre neredeyse ülke nüfusu kadar yabancı ve yerli turiste belediyelerce hizmet sunulduğu görülüyor. Belediyelerin gelirlerinin hizmet sundukları kişi sayısındaki artışa paralel şekilde artmasını sağlamak için konaklama vergisinin bir belediye geliri olarak düzenlenmesi gerekiyor. Konaklama vergisi 2021’de yürürlüğe girmiş olsa idi bu vergiden aynı yıl için elde edilecek tutar yaklaşık 158 milyon dolar olacaktı. Bu kanun teklifi, konaklama vergisinin bir belediye geliri olmasını düzenliyor. Böylece belediyeler sundukları hizmet kalitesini artırmakla birlikte ilave hizmetler için kaynak da temin etmiş olacak.”