47,6’sı ise salgın sürecinde ödemelerde sorun yaşadığını belirtti. 17 kentten 20 araştırma şirketinin işbirliği ile hazırlanan ve Ardahan hariç olmak üzere 80 ili kapsayan ankette, endişe duyulan konuların başında yüzde 61 ile “sağlık” ilk sırayı izlerken, bun yüzde 58,7 ile ekonomik durgunluk endişesi izledi.
Toplumun tamamını ilgilendiren koronavirüs salgını sürecindeki davranış değişimlerini ve salgın sonrası yaşam hakkındaki düşüncelerini belirlemek amacıyla 10- 26 Haziran tarihleri arasında 4 bin 448 kişiyle online, telefonla anket ve yüz yüze anket yöntemiyle anket yapıldı. Katılımcılara farklı konu başlıklarında 28 sorunun yöneltildiği ankette salgın sürecinde evde vakit geçirmek için dijital yöntemlere başvurulması öne çıktı. Sosyal medyada vakit geçirme yüzde 51.8 ile ilk sırada yer alırken, ikinci sırada yüzde 49.4 ile film ve dizi izlemek yer aldı. Katılımcıların yüzde 81.8’i salgın sürecinde telefondan ya da bilgisayardan görüntülü sohbete katıldığını belirtti.
Maskeler kamudan sağlandı
Ankete katılanların yüzde 56.2’si aynı maskeyi birçok kez kullanmak zorunda kaldığını, yüzde 17.9’u kendi maskelerini yaptıklarını, yüzde 5.7’si aynı maskeyi birlikte kullandıklarını belirtirken, ücretsiz maske temininde birinci sırada yüzde 41.2 ile kamu, ikinci sırada yüzde 38.7 ile yakınlar ve tanıdıklar, yüzde 22.9 ile belediyeler üçüncü sırada yer aldı. Satın alınan koruyucuların başında yüzde 85.2 ile kolonya geliyor. Dezenfektanlar yüzde 67.9 ile ikinci sırayı aldı.
Salgının bu yıl kontrol altına alınamayacağı düşüncesi hakim
İmece Araştırma Grubu Denizli Temsilcisi İlker Özmen, araştırmaya katılanların devletin salgına karşı aldığı önlemleri ve ekonomik tedbirler konusunda tatmin olmadığını belirterek, “Devletin salgının yayılımına karşı aldığı önlemleri yeterli bulanların oranı yüzde 36.3. Devlet tarafından alınan ekonomik tedbirleri yeterli bulanların oranı ise yüzde 20.7. Katılımcılara ‘içinde bulunduğumuz günlerde en yoğun hissettiğiniz duygu hangisi’ diye sorduk. Endişeli-Tedirgin cevabını verenler yüzde 37.9 ile ilk sırada. Endişe duyulan konuların başında yüzde 61.0 ile sağlık geliyor. Ekonomik durgunluk endişesi yüzde 58.7 ile ikinci sırada. Üçüncü sırada ise yüzde 53.9 ile eski sosyal yaşama dönememe endişesi geliyor. Katılımcıların yüzde 27.7’si salgının 2021 Temmuz sonrasında kontrol altına alınacağını ve normale dönüleceğini öngörürken, yüzde 25.6’sı ise 2021 Ocak-Mart arası dönemde salgının kontrol altına alınacağını ve normale dönüleceğini öngörüyor. Toplamda yüzde 70’lik bir kesim 2020’de salgının kontrol altına alınamayacağı yönünde öngörüde bulunuyor” dedi.
AVM’lerin açılması yanlış
Özmen, katılımcıların gelecekten umutlu olduklarını söylemenin mümkün olmadığını, yılın kalan kısmının ekonomik açıdan kötü geçeceğini belirtenlerin oranı yüzde 65.0 iken, iyi geçeceğini belirtenlerin oranının yüzde 6.6’da kaldığını söyledi. Katılımcıların yüzde 85.1’inin AVM’lerin açılmasını, yüzde 53’ünün berberlerin, kuaförlerin açılmasını, yüzde 62.4’ünün kafe ve restoranların açılmasını yanlış bulduğunu ifade eden Özmen, sokağa çıkma yasağının fayda sağladığını düşünenlerin oranının yüzde 85.8, 65 yaş üstü ve 20 yaş altı kişilerin sokağa çıkma yasağı kararını doğru bulanların oranının yüzde 69.7, devletin salgının yayılımına karşı aldığı önlemleri yeterli bulanların yüzde 36.3, ekonomik tedbirleri yeterli bulanların oranının ise yüzde 20.7 olduğunu ifade etti.
İki kişiden biri ödemelerde sorun yaşadı
Salgının ekonomik etkilerinin de ölçülmeye çalışıldığı ankette, her iki kişiden biri (yüzde 47.6) salgın sürecinde kira, fatura, taksit, kredi kartı ödemelerde sorun yaşadığını, yüzde 14.9’u sosyal yardım aldığını ifade etti. Yüzde 27.8’i sosyal yardıma ihtiyaç duyduğunu ama alamadığını belirtirken, yüzde 9.6’sı ise sosyal yardıma ihtiyaç duyduğunu ama almak istemediğini belirtti. Araştırmada salgının ekonomik etkileriyle mücadele ve geçimi sağlamak için başvurulan yolların başında yüzde 58.1 ile birikimleri harcama geldi. Kredi, kredi kartı yüzde 26.9 ile ikinci sırada yer alırken, tanıdıktan borç alma yüzde 26.7 ile üçüncü sırada yer aldı.