Koronavirüsle mücadelede en temel önlem evde kalmak. Milyonlarca vatandaş zorunda olmadıkça dışarı çıkmıyor. Ne var ki hayat da bir yandan devam ediyor. Bu süreçten kiralık ev bulmak, evini satmak zoruda olanlar da var. Küresel salgının ne zamana kadar süreceği belli olmadığı için gayrimenkul danışmanlık şirketleri mevcut şartlara göre çözüm üretiyor. Son günlerde danışmanlık şirketleri ve inşaat firmaları dijital ortama geçti. Evler sanal ortamda geziliyor, evin çevresi için dron çekimler yapılıyor. Mail, görüntülü konuşma ile pazarlık yapılıyor, web-tapu hizmetiyle de işlemler tamamlanıyor.
SÜREÇ DİJİTALE TAŞINDI
Emlak danışmanlığı yapan Kristal Türkiye’nin Yönetim Danışmanı Zennure Özen, korona günlerinde tüm süreçleri dijital platforma taşıdığını söyledi. Zorunlu haller ya da tercihler nedeniyle alım-satım işlemlerinin sürdüğünü belirten Özen, “Ticari hayatı olumsuz etkilenen vatandaş yatırım için aldığı evi satmak istiyor. Kalabalık semtlerde yaşayanlar şehirden uzak ev bakıyor. Ya da korona öncesi başlayan alım-satım süreçleri tamamlanıyor. Bu nedenlerle son 2 haftada işlem sayımızda düşüş olmadı” dedi. Taleple olsa da alıcıların ev ev dolaşmak istemediğini de belirten Özen, gayrimenkuldeki dijital süreci şöyle anlattı:
ADIM ADIM ALIM SÜRECİ
* Alıcı evinden dışarı çıkamıyor. Bu nedenle online toplantı yapıp talep ve beklentilerini dinliyoruz.
* İhtiyacı anladıktan sonra seçenekleri maille iletiyoruz.
* Müşteriye beğendiği evi sanal turla gezme imkanı sağlıyoruz. Evin çevresini görmesi adına dronla çekim yapıyoruz.
* Yerinde görmek konusunda ısrar ederse, mülk temizleniyor, gerekli hijyen koşulları sağlanarak yardım ediliyor.
* Alım kararından sonra maille teklifler geliyor. Online görüşme ile pazarlıklar yapılıyor.
* Son olarak e-tapudan başvuru yapılıyor. Islak imza için randevu saatinde tapuya gidiliyor.
* Kiralamada ise ev sahibi ve kiracı hiç dışarı çıkmıyor. Danışman kapıya geliyor ve sözleşme için imza alıyor.
65 YAŞ ÜSTÜ ALAMAZ-SATAMAZ
Özen’in verdiği bilgiye göre 65 yaş üstünün gayrimenkul alıp satması mümkün değil. Bu yaş grubu valilik izni ile dışarı çıkıyor. Ancak kamu bu işlemi öncelikli görmediği için izin vermiyor. 65 yaş üstü grup vekaletle işlem için notere gittiğinde tekrar izin şartıyla karşılaşıyor ve işlemlerini yapamıyor.
NİSAN MAYISTA TALEP DİP YAPAR
Gayrimenkul danışmanlık şirketi Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, piyasada mart başında başlayan işlemlerin devam ettiğini, son 15 günde gelen taleplerinde de yarı yarıya düştüğünü söyledi. 115 ofiste 1650 çalışanları olduğunu belirten Taş, “Evde çalışma modeline geçtik. Bu zor süreçte teknolojiden faydalanmayı da öğrendik. Görüntülü konuşma, sanal turla ev gezdirme işlemlerini yapıyoruz. Gelen talepler de şöyle; bir kısım vatandaş müstakil, şehirden uzak ev istiyor. Bir kısmı da tasarrufa gitmek için pahalı olan evinden çıkıp daha uygun fiyatlı kiralık bakıyor. Öngörüm ise nisan mayıs döneminde talebin dip yapması” dedi. Taş, hazirandan sonra tablonun değişeceğini de ekledi ve şunları söyledi: “Hazirandan sonra fiyatlar düşecek, fırsatı görenler de harekete geçecek. Böylece piyasa hareketlenecek. Ekonomide olumlu hareketlenme olacaksa bunda emlak sektörünün rolü büyük olacak. Bu nedenle açıklanan destek paketlerine sektörümüzün de alınması gerektiğini düşünüyoruz. Türkiye’de bu alanda çalışan 300 bin kişi ve 100 ofis olduğu unutulmamalı.”
RANDEVUSU OLMAYAN TAPU İŞLEMİ YAPAMAZ
Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Zeki Adlı koronavirüs önlemleri kapsamında randevu sistemine geçtiklerini hatırlattı. Randevusu olmayan vatandaşın tapu işlemlerini gerçekleştiremeyeceğini belirten Adlı, “Bizler Alo181, e-randevu ya da web-tapu gibi hizmetler veriyoruz. Hepsinde amaç sosyal mesafeyi korumak. E-randevuda işlemler daha uzun sürdüğü için bizim vatandaşa tavsiyemiz web-tapu hizmetinden faydalanmaları. Burada tüm işlemler e-devletten tamamlanıyor, sadece ıslak imza için vatandaş geliyor. Risk en düşük düzeyde. Üstelik aynı gün ay da bir gün sonraya randevu veriliyor” dedi. Koronavirüs öncesi tapudaki günlük toplam işlem sayısının 40 bin olduğunu belirten Adlı, bazı işlemlerin askıya alındığını ve bu nedenle yoğunlukların yzüde 50 gerilediğini ifade etti. Ülke geleninde günlük alım satımın yaklaşık 8 bin olduğunu belirten Adlı, 65 yaş üstü vatandaşların sokağa çıkma yasağı nedeniyle izinli olmadıkça tapuda işlem yapamayacağını ekledi.
TAPU ÇALIŞANLARINDAN ‘EVDE KAL’ ÇAĞRISI
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan çalışanlar, koronavirüs salgını nedeniyle başlatılan ‘Evde kal’ çağrısına, hazırladıkları video ile destek verdi. Tapu ve Kadastro Çalışanları Derneği’nden alınan (TAKA-DER) bilgiye göre, yılda 9 milyonu aşan işlemle 30 milyonun üzerinde kişiye hizmet sunan tapu çalışanları, vatandaşların sağlığı ve acil olmayan işler üzerinden yapılan müracaatlarla birimlerde gereksiz kalabalıklar oluşturulmaması için 32 ildeki tapu müdürlüklerinden videolu çağrı yaptı. İnternet üzerinden alım-satım, tapu kaydı, ipotek gibi işlemlerin tümü yapılabildiği Web-Tapu uygulaması ile tapu müdürlüklerine gelmeden ve daha az temasla işlemlere yön verme imkanı sunduklarına işaret eden çalışanlar, şunları kaydetti: “Tapuya gelmeden, taşınmazın bilgilerini görebilirsiniz. Tapuya gelmeden, işlem başvurusu alabilir, başvurunuzun hangi aşamada olduğunu öğrenebilirsiniz. Tapuya gelmeden başkasına taşınmazınızı görme yetkisi verebilir ya da geri alabilirsiniz. Tapuya gelmeden, tapu senedi ve tapu kaydı alabilirsiniz. Tapuya gelmeden, taşınmazınızda işlem yapılmamasına dair beyan tesis edebilir veya kaldırabilir, sahteciliğe karşı önlem alabilirsiniz. Web-Tapu’yu kullanın, hayatınıza katkı yapın. 973 tapu müdürlüğü, 81 kadastro müdürlüğünde vazife yapan bizler, 19 bin 495 arkadaşımızla ihtiyacınız olan hizmeti almanızı kolaylaştırmak için varız. Yapmanız gereken mecbur kalmadıkça ve acil olmadıkça kalabalığa karışmamak. Taşınmazının sağlığı için Web-Tapu kullan, kendi sağlığın için evinde kal Türkiye.”