İstanbul’da aidat fiyatları 2023 yılından itibaren hızla artış göstermeye devam ediyor. Özellikle markalı konut projeleri ve lüks yaşam alanlarının bulunduğu semtlerde bu artışlar daha da belirgin hale geldi. EVA Gayrimenkul Değerleme Koordinatörü Serkan Bal‘ın açıklamalarına göre, İstanbul genelinde en yüksek aidat Beşiktaş ilçesinde görülürken, en düşük aidatlar ise Çatalca ve Silivri ilçelerinde bulunuyor. 2023 yılının başından 2024 yılının Ağustos ayına kadar geçen sürede, aidat artış oranlarının ortalama %60 olduğu tespit edilmiştir. Özellikle Şişli, %95 oranında aidat artışı ile dikkat çeken ilçelerden biri olmuştur. Bu artışlar, enflasyon ve enerji fiyatlarındaki yükselişler gibi çeşitli faktörlere dayanmaktadır.
Aidat Artışlarının Nedenleri
Aidat artışları birçok farklı nedene dayanmaktadır. 2023 yılında yaşanan ekonomik dalgalanmalar, enflasyonist baskılar ve enerji fiyatlarının artışı, aidatların yükselmesindeki en temel unsurlardır. Özellikle elektrik, doğal gaz ve su gibi temel hizmetlerdeki zamlar, aidatlara doğrudan etki etmektedir. Ancak, sadece enerji fiyatları değil, aynı zamanda güvenlik, bakım-onarım gibi hizmetlerin maliyetlerinin de artması aidatların yükselmesine neden olmuştur.
Aidatların artmasında etkili olan başlıca faktörler şunlardır:
- Enerji Maliyetleri: 2023 yılının ortasında gelen elektrik ve doğal gaz zamları, özellikle sosyal donatı özelliklerine sahip sitelerde büyük artışlara neden oldu.
- Bakım ve Onarım Giderleri: Apartman ve sitelerde ortak kullanım alanlarının bakım ve onarımı, aidatlara ek yük getiren bir diğer unsurdur. Asansör bakımı, bahçe düzenlemeleri ve diğer teknik hizmetler gibi alanlarda yaşanan fiyat artışları aidatlara yansımıştır.
- Güvenlik ve Hizmet Maliyetleri: Özellikle güvenlik hizmetlerinin sağlandığı sitelerde, bu hizmetin maliyetleri de aidat artışlarının nedenlerinden biri olmuştur.
İlçe Bazında Aidat Artışları
İstanbul genelinde aidat artışları, ilçelere ve projelere göre büyük farklılıklar göstermektedir. Lüks projelerin yoğunlaştığı merkezi ilçelerde aidatlar çok daha yüksek seviyelere ulaşırken, daha sakin ve şehir merkezine uzak bölgelerde bu rakamlar nispeten daha düşük kalmaktadır.
Beşiktaş: En Yüksek Aidatların Adresi
İstanbul’un lüks yaşamın simgesi haline gelmiş ilçesi Beşiktaş, aidatların en yüksek olduğu bölgelerden biri. Serkan Bal’ın açıklamalarına göre, Beşiktaş’ta aidatlar 2024 yılı itibarıyla aylık 4.400 TL seviyelerine ulaşmış durumda. Beşiktaş’taki markalı konut projelerinde ise aidatlar daha da yüksek rakamlara ulaşabiliyor. Bu projelerde, 100 m²’lik dairelerin aidatları 2023 yılının başında 32 bin TL seviyesindeyken, günümüzde 40 bin TL‘ye kadar çıkmış durumda. 200 m²’lik daireler için ise bu rakam 60 bin TL’ye kadar yükselmiş durumda.
Şişli: En Fazla Artış Gösteren İlçe
2023-2024 döneminde en fazla aidat artışının görüldüğü ilçelerden biri Şişli oldu. %95’lik bir artış oranı ile Şişli, İstanbul’da aidatların en hızlı yükseldiği ilçelerden biri haline geldi. Şişli’deki markalı konut projelerinde, 100 m² daireler için aidatlar 2023 yılı başında 35 bin TL seviyesindeyken, 2024 yılında bu rakam 45 bin TL seviyelerine kadar çıktı. Bu artış, özellikle bölgedeki lüks projelerin yoğunlaşması ve sosyal donatı alanlarının genişliği ile doğrudan ilişkilidir.
Çatalca ve Silivri: En Düşük Aidatlar
İstanbul’un daha sakin ve şehir merkezine uzak ilçeleri olan Çatalca ve Silivri, en düşük aidatların görüldüğü bölgeler arasında yer alıyor. Bu iki ilçede aidat tutarları aylık 800 TL seviyelerindedir. Şehir merkezine uzaklığı ve sosyal donatı alanlarının sınırlı olması bu rakamların düşük kalmasında etkili olmuştur. Ancak, bu bölgelerde de aidatlarda artış eğilimi gözlenmektedir.
Lüks Villa Siteleri: Sarıyer, Üsküdar ve Beykoz
İstanbul’un lüks villa siteleri ile bilinen Sarıyer, Üsküdar ve Beykoz gibi ilçelerinde aidat artışları daha yüksek oranlarda gerçekleşmektedir. Özellikle villa sayısının az olduğu sitelerde, yüksek maliyetli hizmetler daha az sayıda malike paylaştırıldığı için aidatlar hızla yükselmektedir. Sarıyer, Üsküdar ve Beykoz’daki villa sitelerinde aidatlar 12 bin ile 25 bin TL arasında değişiklik göstermektedir.
Markalı Konut Projelerinde Aidat Artışları
İstanbul genelinde markalı konut projelerinde aidatlar, projelerin niteliklerine göre büyük farklılıklar gösteriyor. EVA Gayrimenkul Değerleme’nin yaptığı araştırmaya göre, 2023-2024 döneminde markalı projelerdeki aidat artış oranları şu şekildedir:
- Markalı konut projeleri: %85 artış
- Standart özelliklere sahip projeler: %60 artış
- Az konut yapılar – Tekil binalar: %55 artış
- Tekil binalar: %40 artış
Bu veriler, sosyal donatı alanlarına sahip, güvenlik ve diğer hizmetlerin sunulduğu markalı projelerde aidatların çok daha hızlı arttığını göstermektedir. Özellikle büyük sosyal alanlar, havuz, spor salonları ve güvenlik hizmetleri sunan projelerde bu artışlar daha belirgin hale gelmektedir.
Aidat Artışlarının Gelecekteki Etkileri
Aidatların hızla artması, site sakinleri için ciddi bütçe sorunlarına yol açmaktadır. Yüksek aidatlar, sakinlerin maliyet planlamalarını zorlaştırmakta ve yaşam kalitesine doğrudan etki etmektedir. Özellikle lüks projelerde oturanlar için aidatların artışı, konut sahipleri ve kiracılar arasında yeni tartışmaları da beraberinde getirebilir. Aidatların ödenebilirliği, konut projelerinin tercih edilebilirliğini etkileyen önemli bir faktör haline gelmiştir.
Aidat artışlarının önümüzdeki yıllarda da devam etmesi beklenmektedir. Enerji fiyatları ve genel ekonomik koşulların aidatlara doğrudan yansıması, konut sakinlerini daha fazla zorlayabilir. Bu nedenle aidatların ödenebilirliği konusu, site yönetimlerinin ve konut sakinlerinin üzerinde durması gereken kritik bir konu haline gelmiştir.
İlhan ÇAMKARA / Emlak Haber Ajansı
